Of het nu in de tuin is of in potten, het kweken van je eigen verse kruiden brengt schoonheid in je tuin, smaak in je keuken en ze zijn gemakkelijker te verzorgen dan je zou denken.

Er zijn ook talloze soorten om uit te kiezen, waardoor het zelfs voor beginners eenvoudig is om er een te vinden, ongeacht hun ruimte of ervaring.

In deze gids leer je alles wat je moet weten over hoe je thuis kruiden kunt kweken.

Ontdek waar ze het beste gedijen, inclusief hun behoeften aan zon, water en meststoffen, plus tips over vermeerdering, oogsten, snoeien en nog veel meer.

Informatie over het kweken van kruiden

Kruiden worden al honderden jaren om verschillende redenen gekweekt. Ze worden gebruikt in de keuken, als medicijn, als geurstof of gewoon omdat ze zo mooi zijn in een tuin.

Er zijn ook veel verschillende soorten. Sommige zijn zacht, andere winterhard, sommige hebben een kruipende groeiwijze, terwijl weer andere compacte struiken zijn.

Van welk type je ook geniet, velen hebben dezelfde basisbehoeften om te gedijen.

Verschillende soorten kruiden

Er zijn veel te veel soorten kruiden om hier allemaal op te noemen. Vaak zijn er ook veel variëteiten van elk, met subtiele verschillen in uiterlijk, smaak, winterhardheid of geur.

Er zijn echter drie basismanieren waarop je ze kunt indelen.

• Eenjarigen - Basilicum, kamille, koriander en dille zijn goede voorbeelden.

• Tweejarigen - Kruiden die het eerste jaar groeien, het tweede jaar bloeien en zaad vormen, worden tweejarigen genoemd. Peterselie en venkel zijn erg populair in deze categorie.

• Vaste planten - Tijm, dragon, lavendel, oregano en bieslook zijn maar een paar voorbeelden. De volledige lijst vind je hier.

Winterhardheid

Met zoveel opties om uit te kiezen, bestaat er een breed scala aan winterhardheid. Veel kruiden kunnen beter tegen koude temperaturen dan verwacht. Sommige kruiden kunnen vele jaren groeien in zones zo laag als 4.

Sommige zijn zachter en geven de voorkeur aan warmere klimaten in zone 8+. Deze kunnen als eenjarige planten worden gekweekt in koudere gebieden, of overwinteren in containers op een beschutte plek.

Zelfs verschillende variëteiten van één soort kunnen verschillen in winterhardheid, dus controleer de zaadverpakking of het plantlabel om te zien welke omstandigheden ze verdragen.

Kruiden kweken

Voordat we ingaan op de specifieke verzorgingseisen, moeten we het eerst hebben over het kiezen van de beste plek om kruiden te kweken. De juiste locatie en timing kunnen zorgen voor een gezonde start.

Waar kruiden kweken

Kruiden zijn eenvoudiger te kweken dan veel tuiniers zich realiseren omdat ze ongelooflijk veelzijdig zijn.

Of je ze nu wilt kweken in je tuin, in buitenbakken of binnenshuis, het kan allemaal met veel succes. De beste locatie hangt af van je klimaat en de specifieke soorten die je kiest.

Munt is bijvoorbeeld een snelle verspreider, dus wordt het vaak in bakken gehouden om te voorkomen dat het de tuin overneemt.

In koude klimaten kun je tere soorten, zoals marjolein of rozemarijn, in potten op een beschutte, warme plek overwinteren.

Een universele regel is om altijd te kiezen voor bakken of een plek in de tuin met goede drainage.

Wanneer kruiden planten

De beste tijd om de meeste kruiden te planten is tussen de lente en het begin van de zomer, afhankelijk van hun temperatuurtolerantie.

Sommige planten doen het het beste bij koel weer en zullen doorschieten als het te warm wordt, terwijl andere veel warmte nodig hebben om te gedijen.

Zorg er dus voor dat je het specifieke type dat je hebt onderzoekt om de exacte timing te bepalen.

Verzorging & kweekinstructies van kruidenplanten

Nu je een locatie in gedachten hebt, is het tijd om te praten over hoe je kruiden kweekt. Met de juiste zorg kun je een overvloedige en heerlijke oogst oogsten.

Zonlicht

De meeste kruiden gedijen goed met meer dan 6 uur zonlicht per dag, maar veel kruiden groeien ook prima in halfschaduw.

Degenen die van koeler weer houden, kunnen verbranden, verwelken of doorschieten in de hitte van de namiddag en geven tijdens die uren de voorkeur aan schaduw.

Om het gemakkelijk te maken, kun je een schaduwdoek gebruiken om ze af te schermen van de intense middagstralen.

Water

Kruiden zijn er in verschillende droogtetoleranties. Kruiden die oorspronkelijk uit een droog, mediterraan klimaat komen, kunnen droge periodes aan, terwijl andere dat niet kunnen.

De meeste planten geven echter de voorkeur aan een constante vochtigheid. Een goede vuistregel is om te controleren of de grond 1,5 cm diep vochtig is. Geef diep water als het droog is en laat al het overtollige water weglopen.

Geen van hen houdt van zompig, dus het is beter om te weinig water te geven dan te veel. Te veel water geven is een veel voorkomende doodsoorzaak, dus gebruik een hulpmiddel zoals een vochtigheidsmeter om het precies goed te krijgen.

Temperatuur

Hoewel er variëteiten zijn die extreem hoge of lage temperaturen verdragen, groeien de meeste kruiden het best bij gematigd weer.

Hitte kan leiden tot bloei, uitlopen, verwelking of schade, terwijl vriestemperaturen de niet-harde soorten zullen doden.

Raadpleeg je specifieke variëteit voor meer informatie over de temperatuurlimieten die ze aankunnen.

Kunstmest

Kruiden zijn geen zware eters en hebben niet veel mest nodig als onderdeel van hun normale verzorgingsroutine.

Af en toe aanbrengen, vooral in containers, kan echter helpen om een sterke groei te bevorderen.

Ik raad altijd natuurlijke opties aan in plaats van chemische. Goede keuzes zijn onder andere vloeistoffen, zoals compostthee of visemulsie. Of je kunt ze bijwerken met langzaam vrijkomende korrels, wormengruis of compost.

Je kunt meer informatie over wanneer en hoe je ze moet bemesten vinden in mijn complete gids.

Bodem

Een van de dingen die kruiden makkelijk te kweken maakt, is dat ze goed gedijen in een algemene, universele potgrond of een vruchtbaar, goed gedraineerd tuinbed.

Je kunt grond van slechte kwaliteit aanpassen met compost of wormengruis om de vruchtbaarheid en drainage te verbeteren.

Snoeien

Hoe je kruiden precies snoeit, hangt af van de kruiden die je kweekt, maar de meeste worden graag regelmatig gesnoeid om meer vertakking aan te moedigen.

Het is ook een goede manier om het seizoen te verlengen als ze beginnen te bloeien. Knijp de bloeistengels af of verwijder ze als je ze ziet, zodat de plant zich kan richten op het blad.

Tips voor ongediertebestrijding

De sterke geur en smaak maakt veel kruiden minder vatbaar voor ongedierte. Ze worden zelfs vaak gekweekt als afschrikmiddel in moestuinen.

Maar ze kunnen nog steeds last hebben van een paar lastposten zoals bladluizen, wittevlieg, spint en vlooienkevers.

Deze insecten richten zelden genoeg schade aan om ze te doden, maar je kunt ze behandelen met natuurlijke oplossingen zoals neemolie of insecticide zeep.

Je eigen insectenspray maken is ook eenvoudig. Combineer gewoon 1 theelepel milde vloeibare zeep met 1 liter water.

Tips voor ziektebeheersing

De meest voorkomende ziekten die kruiden aantasten zijn meeldauw en meeldauw.

Je kunt een natuurlijk fungicide gebruiken tegen meeldauw. Geef ook water aan de basis van de plant, in plaats van boven je hoofd, om de bladeren droog te houden en te voorkomen dat er aarde omhoog spat.

Als het niet lukt om de verspreiding onder controle te krijgen, trek de plant dan uit en vernietig hem om te voorkomen dat anderen in je tuin besmet raken.

Tips voor het oogsten van kruiden

Je kunt de meeste kruiden oogsten als je ze nodig hebt tijdens het groeiseizoen. Veel kruiden kunnen tot de helft per keer gebruiken.

Neem tijdens de lente en zomer regelmatig maaisel om een grotere oogst te stimuleren. Je kunt vers geplukte exemplaren meteen gebruiken of bewaren voor later.

Tips voor het vermeerderen van kruiden

Veel kruiden zijn gemakkelijk te vermeerderen en er zijn verschillende manieren om dat te doen.

Sommige kunnen worden vermeerderd door stengelstekken te wortelen of door de kluit van volwassen planten te delen, terwijl andere alleen uit zaad kunnen worden gekweekt.

Je kunt dit het beste in de lente aanpakken, zodat ze genoeg tijd hebben om te rijpen voordat het koude weer in de herfst terugkeert.

Veelvoorkomende problemen met het kweken van kruiden oplossen

Kruiden zijn meestal makkelijk te kweken en hebben vaak weinig onderhoud nodig. Maar als je tegen een van deze veelvoorkomende problemen aanloopt, kunnen mijn tips je helpen om ze weer gezond te krijgen.

Gele bladeren

De meest voorkomende oorzaken van vergelende bladeren bij kruidenplanten zijn overbewatering of een tekort aan voedingsstoffen.

Maak de grond niet te drassig en laat ze tussen het drinken door drogen om problemen zoals rot te voorkomen.

Als je ze nog nooit hebt gevoerd, kunnen ze baat hebben bij een uitgebalanceerde meststof om de voedingsstoffen aan te vullen.

Kruiden groeien niet

Er zijn verschillende redenen waarom je kruiden niet groeien. Een tekort aan voedingsstoffen, te weinig zonlicht of te grote bakken kunnen allemaal boosdoeners zijn.

De meeste kruiden geven de voorkeur aan 6 of meer uur zon per dag, dus verplaats ze indien mogelijk naar een plek met meer licht en voeg een uitgebalanceerde meststof toe om ze te stimuleren.

Het kan zijn dat de plant gericht is op wortelgroei als hij in een te grote pot is geplaatst. Als hij gezond lijkt, wees dan geduldig en laat hem zich vestigen.

Bruine bladeren

Bruinkleurende kruidenbladeren kunnen lastig te diagnosticeren zijn, omdat het veroorzaakt kan worden door te veel of te weinig water, zon of mest.

De meeste planten hebben niet meer dan één of twee keer per jaar mest nodig, en meer dan dat kan verbranding veroorzaken. Vooral als je een synthetisch, chemisch product gebruikt.

Als ze in de schaduw staan, krijgen ze misschien niet genoeg licht. Of als ze in de felle zon staan, vooral 's middags, kunnen ze verbranden door de intense straling.

Consequent water geven, vooral te weinig, kan kruiden ook stress bezorgen en bruine plekken op de bladeren en uiteinden veroorzaken.

Vlekken op bladeren

Insecten of schimmelziekten zoals echte meeldauw zijn de meest waarschijnlijke oorzaken van vlekken op de bladeren.

Gebruik een organisch fungicide als je een ziekte vermoedt. Inspecteer de bladeren anders goed op insecten en gebruik een insecticide zeep om ze kwijt te raken.

Veelgestelde vragen over het kweken van kruiden

Hier heb ik een aantal van de meest gestelde vragen over het kweken van kruiden beantwoord. Als de jouwe niet op de lijst staat, stel hem dan in het commentaargedeelte hieronder.

Is het makkelijk om kruiden te kweken?

Het is gemakkelijker om kruiden te kweken dan de meeste mensen denken, zelfs voor beginners. Ze zijn onderhoudsarm en de meeste hebben alleen constant licht en voldoende water nodig om goed te gedijen.

Groeien kruiden beter in potten of in de grond?

Kruiden kunnen net zo goed in potten als in de volle grond groeien. Met vruchtbare, snel drainerende grond, de juiste hoeveelheid zon en de juiste hoeveelheid water kun je op beide locaties veel succes hebben.

Groeien kruiden in de zon of in de schaduw?

De meeste kruiden groeien het best met 6-8 uur zon per dag, maar veel kruiden kunnen ook goed gedijen in gedeeltelijke schaduw, vooral tijdens het heetste deel van de middag.

Hoe vaak moeten kruiden water krijgen?

Hoe vaak kruiden water moeten krijgen, hangt af van je klimaat, het type dat je hebt en de groeiplaats. In plaats van je aan een schema te houden, controleer je de grond. Als die enkele centimeters lager droog is, is het tijd om te drinken.

Kruiden zijn gemakkelijk te kweken, harder dan verwacht en brengen schoonheid in je tuin. Met deze gedetailleerde verzorgingstips kan zelfs een beginner thuis met succes genieten van een grote variëteit.

Als je wilt leren hoe je je ruimte optimaal kunt benutten en zo veel mogelijk voedsel uit eigen tuin kunt halen, dan is mijn Verticale groenten Het boek is perfect! Het leert je alles wat je moet weten, bevat enorm veel prachtige inspirerende foto's en 23 doe-het-zelf projecten die je kunt bouwen voor je eigen tuin. Bestel je exemplaar vandaag nog!

Lees hier meer over mijn boek Verticale groenten.

Meer over Kruidentuinieren

Deel je tips voor het kweken van kruiden hieronder in het commentaargedeelte.