Planten snoeien is eenvoudiger dan je denkt, en het is belangrijk voor een gezonde en productieve tuin. In dit artikel leer je alles wat je moet weten over wanneer en hoe je planten moet snoeien, inclusief methoden, gereedschap en eenvoudige tips voor het snoeien van alle soorten vaste planten, groenten, kruiden, bomen en struiken.

Als je bang bent dat planten snoeien te ingewikkeld is, of dat je het gaat verprutsen en iets doodmaakt, dan zit je hier goed!

Het snoeien van planten kan een intimiderend onderwerp zijn voor nieuwe tuiniers en het lijkt een van die dingen te zijn waar mensen echt stress van krijgen. Maar maak je geen zorgen! Ik ga dit supergemakkelijk voor je maken.

Of het nu gaat om het snoeien van bomen, het knippen van bloemen of het uitdunnen van planten, ik zal je er stap voor stap doorheen leiden.

Uiteindelijk zul je er zeker van zijn dat je met succes kunt leren hoe je elke plant die je maar wilt terugsnoeit of snoeit.

De complete gids voor het snoeien van planten

Ik weet dat het snoeien van planten heel eng kan klinken. Je denkt misschien zelfs dat je precies moet weten hoe je elke plant in je tuin moet snoeien voordat je een snoeischaar aanraakt.

Maar dat is verre van waar. Geloof me, het is echt niet zo moeilijk!

Ten eerste, in plaats van het te zien als een klusje op zich, zie het als iets wat je regelmatig doet om je tuin er netjes uit te laten zien. Je doet het waarschijnlijk al!

De bloemen van de spirea van vorig jaar snoeien in het late voorjaar

Wat is snoeien?

Snoeien, ook wel trimmen genoemd, is het afsnijden van takken, stammen, bloemen of andere delen van een boom, struik of ander type plant, op een manier die gunstig is.

Veel soorten planten hebben er baat bij om gesnoeid te worden. Sommige hebben het regelmatig nodig, terwijl andere prima groeien zelfs als ze nooit gesnoeid worden.

Waarom planten snoeien?

Er zijn veel verschillende redenen om planten te snoeien. Het zorgt er niet alleen voor dat je tuin er verzorgd uitziet, het voorkomt ook dat dingen schraal en overwoekerd worden.

Regelmatig snoeien helpt ook om problemen met ongedierte en ziekten te voorkomen en bevordert een gezonde nieuwe groei en een overvloed aan bloemen en vruchten.

Hoewel het zeker niet voor alle planten nodig is, kan het wel belangrijk zijn zodat ze op hun best groeien en tonnen prachtige bloemen, fruit of groenten voor ons produceren.

Afknippen van dode rozentakken in de zomer

Voordelen van het snoeien van planten

Regelmatig snoeien is zeer gunstig om je tuin gezond te houden en er op zijn best uit te laten zien. Als je er nog niet helemaal aan toe bent, volgen hier enkele van de belangrijkste voordelen van het regelmatig snoeien van planten...

• Bevordert de gezondheid van planten - Door dode of stervende takken te verwijderen, kan de plant zijn energie richten op het produceren van verse, gezonde groei.

• Stimuleert vertakking, bloei en vruchtvorming - Het terugsnoeien van overtollige takken, uitlopers of andere externe takken richt de energie van de plant op bloeiende of vruchtdragende takken.

• Controleert grootte en vorm - Regelmatig onderhoudssnoei voorkomt dat planten, struiken en bomen overwoekerd raken en de ruimte overnemen. Het zorgt er ook voor dat ze er mooi blijven uitzien.

• Voorkomt ziekten - Door de tuin vrij te houden van dood plantmateriaal voorkom je problemen met insectenplagen en ziekten.

Snoeitechnieken & -methoden

Er zijn veel technieken die je kunt gebruiken om planten te snoeien en je bent misschien al bekend met een paar van deze technieken. Misschien gebruik je sommige van deze methoden zelfs al in je tuin.

Doodbladeren

De term 'deadheading' verwijst naar het verwijderen van de bloemen van een plant nadat ze uitgebloeid zijn. Het verwijderen van de uitgebloeide bloemen voordat ze de kans krijgen om zaad te zetten, stimuleert nieuwe bloei en voorkomt zelfuitzaaiing.

Dit moedigt vaste planten ook aan om zich te concentreren op de vorming van nieuw blad en energie op te bouwen voor de bloei van volgend jaar, in plaats van energie te verspillen aan het produceren van zaad.

Dit is vooral goed voor agressieve zelfzaaiers, zoals bieslook, columbine, zwartoog Susan en salvia.

Ontharen helpt ook eenjarige bloemen, zoals goudsbloemen, zinnia's en geraniums. Het verwijderen van de uitgebloeide bloemen stimuleert de plant om meer knoppen te produceren, waardoor je een langere bloeitijd krijgt.

Bij zowel eenjarigen als vaste planten kun je gewoon de uitgebloeide bloem verwijderen of de hele bloemtak terugknippen. De bloemstengels kun je tot op de grond afknippen, of zo laag als nodig is om ze aan het zicht te onttrekken.

Bloemen in mijn tuin ontharen

Uitdunnen

Wanneer planten dik en dicht worden in het midden, zijn ze vatbaarder voor schimmelziekten zoals echte meeldauw.

Daarnaast kunnen ze ook in het midden afsterven omdat die drukke middelste takken verstikt raken of niet genoeg zon krijgen.

Uitdunnen is een snoeimethode die wordt gebruikt om ze open te maken en een betere luchtstroom mogelijk te maken. Verwijder een aantal takken in het midden, zodat de gezondste takken ziektevrij kunnen gedijen.

Onderhoudssnoei

Het is een goed idee om er een gewoonte van te maken om je tuin regelmatig te controleren en alle dode of zieke bladeren weg te knippen. Zo blijft je tuin gezond en ziet hij er op zijn best uit.

Onderhoudssnoei is het beste voor het verwijderen van dode of afstervende bladeren van vaste planten nadat ze uitgebloeid zijn voor de zomer.

Dit maakt de ruimte rond de uitgebloeide vaste plant vrij, zodat de andere die nu bloeien goed tot hun recht komen en veel ruimte hebben om te groeien.

Hard snoeien

Als ze niet regelmatig gesnoeid worden, zullen sommige planten zo overwoekerd raken dat de enige manier om ze hun oorspronkelijke glorie terug te geven een drastische knipbeurt is.

Hard snoeien betekent het terugsnoeien van een plant zodat deze veel korter is dan voorheen. De exacte hoeveelheid hangt af van de specifieke plant.

Maar wees voorzichtig met deze methode. Gebruik het alleen als je weet wat je doet, want sommige planten groeien niet terug als ze te ver worden gesnoeid.

Knijpen

Soms hoef je niet eens de snoeischaar te pakken om even snel te snoeien. Het enige wat je nodig hebt zijn je vingers.

Knijpen is een geweldige manier om snel van uitgebloeide bloemen af te komen. Maar je kunt ook de tere nieuwe groei van sommige planten knijpen om hun vorm, grootte of bossigheid te regelen.

Tomatenplanten knijpen om de opbrengst te verhogen

Wanneer planten snoeien

Er is een geheim dat het supergemakkelijk maakt om uit te vinden wat de beste tijd is om planten te snoeien. Ben je er klaar voor? Hier is het...

Als algemene vuistregel moet je planten snoeien nadat ze uitgebloeid zijn.

Dat is het! Ik bedoel eerlijk, hoe makkelijk is dat!

Maar, zoals ik al zei, dat is slechts een algemene regel. Sommige planten moeten meer strategisch gesnoeid worden, terwijl andere niet zo kieskeurig zijn. Meestal is het het beste om planten in de late winter of vroege lente te snoeien, of in de zomer.

Laat in de winter/vroeg in het voorjaar

Sommige soorten planten, voornamelijk struiken en bomen, presteren het best als ze laat in de winter of vroeg in de lente gesnoeid worden. Dit kan helpen om ziektes te voorkomen en de bloei of fruitproductie te stimuleren.

Als je niet zeker weet wat je doet, wacht dan met snoeien tot je ziet dat de plant nieuwe knoppen begint te vormen. Op die manier heb je een beter idee van waar je moet snoeien op de takken zonder nieuwe groei.

Zomer

In het midden van de zomer kunnen sommige delen van de tuin er moe, overwoekerd en zelfs onkruidachtig uit gaan zien. Om ervoor te zorgen dat je tuin er op zijn best uit blijft zien, moet je de hele zomer door regelmatig gebruikte vaste planten terugsnoeien.

Zo komen de huidige bloeiers beter tot hun recht en blijft alles netjes tijdens de zomer. Sommige planten die gesnoeid zijn, zullen zelfs weer voller worden en er nieuw leven inblazen.

Knip het blad van vaste planten in de zomer echter niet helemaal af, tenzij het vanzelf is afgestorven. Ze hebben hun blad nodig om energie op te bouwen voor de bloei van volgend jaar.

Mijn tuingereedschap klaar voor gebruik

Gereedschap voor het snoeien van planten

Tenzij je je planten alleen maar knijpt, heb je snoeigereedschap nodig. Als je het juiste gereedschap gebruikt, wordt het niet alleen gemakkelijker voor jou, maar ook veiliger en gezonder voor je planten.

Hier zijn een paar van de meest gebruikte soorten gereedschap voor het snoeien van allerlei planten, bomen en struiken. Je hebt ze misschien niet allemaal nodig, maar waarschijnlijk wel meer dan één.

Handsnoeiers

Handsnoeischaren zijn waarschijnlijk het meest diverse snoeigereedschap dat je kunt hebben. Ze zijn perfect voor elk klein project waarbij je meer precisie dan kracht nodig hebt.

Ze zijn de beste keuze voor het deadheaden van vaste planten, het snoeien van kleine takken aan houtachtige struiken of wijnstokken en het snoeien van weerbarstige groenten.

Meer dan waarschijnlijk heb je meer dan één paar nodig. De drie die ik elke tuinier aanraad om in zijn gereedschapshok te hebben, zijn een handsnoeier voor algemeen gebruik, een paar microsnoeischaren voor precisiewerk en een zware snoeischaar voor dikkere takken.

Takkenschaar

Takkenscharen zijn de volgende stap op de handtakkenschaar en zijn uitstekend geschikt voor zwaardere houtachtige stammen en takken met een diameter tot 1 1/2″.

Een takkenschaar komt meestal uit de gereedschapsschuur als de grotere struiken of bomen gesnoeid moeten worden. Ze zijn ook goed voor het terugsnoeien van dikke, houtachtige vaste planten.

Een takkenschaar gebruiken om boomtakken te snoeien

Snoeizaag

Een snoeizaag is een smal, handzaam gekarteld blad dat het best geschikt is voor takken die dikker zijn dan 2" in diameter. Deze takken op fruit- of bloeiende bomen vereisen die extra inspanning voor een zuivere snede.

Met het smalle blad kun je in krappe ruimtes komen waar takken samenkomen, terwijl je nog steeds grote takken kunt zagen.

Je kunt ook een uitschuifbare steel voor een snoeizaag kopen om het hoogste punt van een boom te bereiken zonder op een ladder te hoeven balanceren.

Heggenschaar

Gemotoriseerde heggenscharen (elektrisch of op gas) zijn de beste keuze voor het vormgeven van heggen en struiken, en ze werken ook geweldig voor het knippen van vaste planten tijdens het opruimen van de tuin.

De kleine, scherpe messen werken het beste voor het snoeien van de smalle uiteinden van takken en nieuwe groei, in plaats van zwaardere snoeiwerkzaamheden.

Heggenscharen

Een heggenschaar werkt ongeveer hetzelfde als een heggenschaar, maar dan met de hand. Ze ziet eruit als een reuzenschaar en is goed voor het knippen van grote hoeveelheden kleine stengels in één keer.

Ze creëren gladde, rechte lijnen die je wilt bij een haag of struik. Je kunt ze ook gebruiken bij het terugknippen van vaste grassen of andere productieve, smalstengelige planten aan het einde van het groeiseizoen.

Vaste planten terugknippen met een heggenschaar

Planten snoeien

Voordat je aan de slag gaat, is het heel belangrijk dat je gereedschap schoon en scherp is. Je kunt ze desinfecteren door ze af te wassen met zeepwater, of doop de messen in alcohol en veeg ze schoon.

Dit is vooral belangrijk om te doen na het wegsnoeien van ziek materiaal, zodat je niet per ongeluk andere planten besmet.

Hier vind je stap voor stap instructies voor het schoonmaken en slijpen van tuingereedschap. Hieronder vind je tips voor het snoeien van planten, bomen en struiken...

Struiken

Bloeiende struiken (bijv.: seringen, rozen, weigela, russische salie, hydrengea, lavendel): snoei de dode groei terug tot aan de eerste nieuwe knoppen op elke stengel (of helemaal tot aan de grond als er geen nieuwe groei op die stengel zit).

Struiken zoals seringen en weigula's kunnen om de paar jaar wat korter worden teruggesnoeid om te voorkomen dat ze in het midden uitdunnen.

Dode hortensiabloemen verwijderen in de lente

Bomen

Bloeiende & Vruchtdragende bomen (bijv.: linde, kers, appel, sierappel): dode of beschadigde takken op elk moment van het jaar afknippen.

Je kunt bomen ook snoeien om te voorkomen dat ze te dicht worden en voor een betere luchtstroom zorgen (dit is belangrijk voor fruitbomen).

Knip alle uitlopers die uit de stam groeien regelmatig af. Deze uitlopers zien er niet alleen slecht uit, ze stelen ook energie van de boom.

Hier vind je gedetailleerde stap-voor-stap instructies voor het snoeien van boomtakken.

Onze lindeboom snoeien met een snoeizaag

Wijnstokken

Wijnstokken (bijv. kamperfoelie, clematis): snoei de dode wijnstokken weg waar geen nieuwe groei aan zit. Zo blijven ze er mooi uitzien en behouden ze hun vorm en grootte.

Knip af tot net boven de nieuwe bladknoppen en zorg ervoor dat je een liaan niet onder de nieuwe groei afknipt (soms kunnen ze zo verstrikt raken dat het moeilijk is om te zien wat je doet).

Uitgebloeide wijnstokken in de vroege zomer snoeien

Vaste planten

Vaste planten kun je snoeien nadat ze uitgebloeid zijn. Meestal hoef je alleen de uitgebloeide bloemstengels terug te knippen.

Je kunt de bladeren ook terugknippen om ze meer vorm te geven. Maar verwijder niet te veel van het groene blad, want bloeiende vaste planten en voorjaarsbollen hebben hun bladeren nodig om energie op te bouwen om volgend jaar weer te bloeien.

Het snoeien van vaste planten is volledig optioneel, maar het helpt voorkomen dat de tuin er midden in de zomer uitgebrand en overwoekerd uitziet.

Bovendien is het leuk om planten die uitgebloeid zijn te snoeien, zodat de nieuwe bloeiers er echt uitspringen. Knip overgroeide of schaars uitziende vaste planten goed bij en verwijder alle gele, langbenige of zwakke groei.

Verbleekte irisbloemen terugknippen

Groenten & Kruiden

Over het algemeen hoeven de meeste groenten helemaal niet gesnoeid te worden, dus je hoeft er niet veel tijd aan te besteden.

Maar er zijn een paar groenten die er baat bij hebben om af en toe gesnoeid te worden, en er zijn andere redenen waarom je misschien naar de moestuin moet gaan, gewapend met een scherpe snoeischaar.

Planten zoals tomaten en kruiden hebben er baat bij om tijdens het groeiseizoen regelmatig gesnoeid of geknepen te worden.

Dit bevordert niet alleen een gezonde groei en veel voedselproductie, maar verbetert ook de luchtcirculatie, wat ziekten en schimmels helpt voorkomen.

Onhandelbare vegetatieve wijnranken kunnen ook worden gesnoeid om hun grootte onder controle te houden, of om ze te trainen om over een brede structuur te groeien in plaats van steeds hoger en langer te worden.

Snoeien stimuleert groenten ook om hun energie te richten op het rijpen van het fruit. Deze truc is vooral nuttig tegen het einde van de zomer wanneer ze vol zitten met onrijp fruit.

Door het nieuwe gebladerte te snoeien en de bloemen weg te knippen, kan de plant zich richten op het rijpen van het fruit dat al aan de wijnstok zit, waardoor je een betere oogst krijgt aan het einde van het seizoen.

Kruiden snoeien om vertakking te stimuleren

Veelgestelde vragen over het snoeien van planten

In dit gedeelte beantwoord ik een aantal van de meest gestelde vragen over het snoeien van planten. Als je het antwoord op je vraag nergens kunt vinden, stel hem dan in de opmerkingen hieronder.

Is snoeien schadelijk voor planten?

Zolang je de juiste technieken gebruikt, is snoeien niet schadelijk voor planten. De grootste risico's zijn het te veel snoeien van planten die niet teruggroeien en het verspreiden van ziektes door vuil of bot gereedschap te gebruiken.

Helpt het snoeien van planten om ze te laten groeien?

Ja, absoluut. Goed snoeien is heel gunstig voor planten. Het helpt ze om veel bloemen of vruchten te laten groeien en houdt ze gezond. Zie de volledige lijst in het gedeelte hierboven "Voordelen van snoeien".

Wat is het doel van snoeien?

Kort gezegd zorgt snoeien ervoor dat planten hun energie kunnen richten op het produceren van gezonde nieuwe bladeren, bloemen en vruchten. Regelmatig snoeien voorkomt ook ziekten en insectenplagen, waardoor je tuin veel gezonder blijft. Zie het gedeelte hierboven met de titel "Waarom planten snoeien" voor meer informatie.

Moet ik uitgebloeide bloemen afsnijden?

Ja. Het afknippen van uitgebloeide bloemen is een geweldige manier om de bloeitijd van een plant te verlengen en nog meer bloemen te krijgen. Zie het gedeelte "Ontharen" hierboven voor meer informatie.

Het snoeien van planten is een belangrijk onderdeel van succesvol tuinieren, maar het hoeft niet intimiderend of tijdrovend te zijn. Met een klein beetje snoeien per keer houd je je tuin gezond en ziet hij er het hele seizoen geweldig uit.

Meer berichten over Snoeien van planten

Deel je tips voor het snoeien van planten hieronder in het commentaargedeelte.